به گزارش مشرق به نقل از مهر، اميرجلال‌الدين چخماق از سرداران شاهرخ تيموري و حاکم يزد بود که با همکاري همسر خود فاطمه‌خاتون براي آباداني يزد مجموعه‌اي شامل تکيه، ميدان، حمام، کاروانسراها، خانقاه، قنادخانه، چاه آب سرد و مسجد اميرچخماق را ساخت.
اکنون گردشگران امير چخماق را نام ميداني در شهر يزد مي دانند که در آن بنايي چند طبقه، مسجد و حسينيه اي به همين نام ‌وجود دارد. ساختمان بناي امير چخماق ورودي بازارچه و بخشي از حسينيه‌اي است که بنا شده است. قدمت بناي ميدان و تکيه اميرچخماق به قرن نهم هجري مي رسد.
از 59 بناي مذهبي تاريخي يزد که هر يک ويژگي معماري، تاريخي و فرهنگي خاصي دارند، مجموعه امير چقماق که چخماق نيز گفته مي شود از جايگاه خاصي برخوردار است. اين مجموعه، مسجد امير چقماق، بقعه ستي فاطمه، بازار حاجي قنبر، آب انبار ستي فاطمه، آب انبار تکيه، نخل و تکيه امير چخماق را در بر گرفته است.
مسجد امير چخماق در سال 1341 هجري شمسي و با شماره 247 و تکيه امير چخماق در سال 1330 با شماره مستقل 383 در فهرست آثار ملي به ثبت رسيدند. همچنين اين بناها و ديگر الحاقات به عنوان مجموعه اميرچخماق نيز با شماره 2416 به ثبت ملي رسيده است.
ميدان اميرچخماق يزد قرار بود طبق طرح جامعي که براي آن تدوين شده با احداث دو ديوار در کناره هاي آن تا چهار راه شهدا به شکل مستطيل بسته شود تا از ارتعاشات و صداي خودروهايي که در اطراف آن تردد مي کنند جلوگيري شود اما اکنون ديواره هاي ساخته شده در دو طرف عمارت اميرچخماق به مدت پنج سال است که نيمه کاره رها شده و از زيبايي اين تک بنا کاسته است.
غير از ساخت ديوارهاي نيمه کاره عمارت امير چخماق بازارچه آن نيز جلوه نامناسبي را به مجموعه القا کرده است. در گذشته حاکمي به نام حاجي قنبر در زير عمارت بازارچه اي ساخت تا بازاري براي رونق اقتصادي شهر باشد و صنايع دستي يزد در آن مکان به فروش برسد اما اکنون بازارچه صنايع دستي اميرچخماق به بازار جگر فروشاني تبديل شده است که براي باز کردن اشتهاي بازديدکنندگان چربي روي آتش مي سوزانند و گردشگران خارجي را فراري مي دهند!اما آسيب رساندن به بدنه سنگي عمارت اميرچخماق تنها محدود به حضور مهاجران شهر يزد نيست. بعد از ظهر هر روز مي توان بساط بازي فوتبال پسربچه هايي را ديد که هر کدام از رواق هاي عمارت اميرچخماق را به چارچوب دروازه فوتبالشان تبديل کرده اند و با هر ضربه توپهاي سخت پلاستيکي به ديواره هاي اين عمارت به مرور زمان بخشي از کاشيهاي چند صد ساله آن را از بين برده و مي برند.به نظر مي رسد مجموعه اميرچخماق به عنوان يکي از بناهاي تاريخي و شاخص شهر يزد نيازمند رسيدگي بيشتر توسط متوليان ميراث فرهنگي استان و فرهنگسازي در خصوص نگهداري از اين مجموعه ارزشمند در ميان مردم است. چرا که بي توجهي بيشتر به اين مجموعه که به راحتي در دسترس همه اهالي شهر قرار دارد، مي تواند در آينده اي نزديک باعث ايجاد خسارات بيشتر به هر کدام از قسمتهاي مجموعه اميرچخماق شود.